Is thermografie een alternatief voor mammografie?
Nee, thermografie is een ander soort onderzoek dan mammografie. Hieronder leggen we dat uit.
Mammografie versus Thermografie
Mammografie, echografie en MRI zijn beeldvormende onderzoeken die gericht zijn op het vinden van verdachte plekken voor bijvoorbeeld kanker. Als die gevonden worden dan wordt een punctie of biopt gedaan om met zekerheid te kunnen zeggen of het wel of niet om kankercellen gaat. De protocollen in Nederland zijn zo ingericht dat je in het ziekenhuis altijd eerst een mammogram krijgt voordat je een echografie onderzoek krijgt. Bij de Borstpoli is dat anders. Daar kun je gewoon zelf een echogram laten maken. Daarom heb ik een samenwerking met de Borstpoli, een gedegen borstonderzoek met echografie.
Bij thermografie wordt gekeken naar veranderingen in de fysiologie, dat zijn de lichamelijke processen. Als we zien dat processen gaan veranderen, dan kun je daar uiteindelijk een verandering in de anatomie van krijgen. Als we zien dat de processen dreigen te ontsporen, dan wordt doorverwezen naar de huisarts voor aanvullend onderzoek.
Elke ziekte maakt 6 fases door (ooit beschreven door dr. Reckeweg). Fase 1 is heel onschuldig, bijvoorbeeld een hoestje, dit gaat meestal zonder interventie weer over. Fase 6 betekent dat er niets anders rest dan de dood. Maar daar tussen in zijn meer fases. Als we de signalen van ons lichaam vanaf fase 2 negeren, dan kunnen uiteindelijk ook andere systemen van ons lichaam bij de aandoening betrokken raken. En dan kom je in de ontstekingsfase. Deze fase is nog steeds omkeerbaar door leefstijlveranderingen. In fase 4 kijken de reguliere onderzoeken als mammografie mee, er wordt gezocht naar een tumor of een knobbel, naar verandering van het weefsel. Deze verandering heeft zich in de fases daarvoor (en dat kan jaren duren) ontwikkeld. Mammografie en echografie kijken naar veranderingen in de anatomie (fase 4) terwijl thermografie al in de fase 2 meekijkt, naar veranderingen in de fysiologie. Onze interpretatieservice kan van deze afwijkingen zeggen of deze een laag, gemiddeld of hoog niveau van zorg hebben. Bij een verhoogd niveau van zorg verwijzen we altijd door.
De verschillen tussen mammografie en thermografie
Thermografie is preventiever dan mammografie: er kunnen (vaak) bij elk niveau van zorg nog allerlei niet-invasieve en niet-giftige dingen gedaan worden om de borsten weer gezond te krijgen, met name zijn dat veranderingen in de leefstijl. Bij mammografie wordt gezocht naar een knobbel of tumor. Als die gevonden wordt, dan is hij er dus al; dat is een stuk minder preventief. En dan is dus ook vaak vrij drastisch ingrijpen noodzakelijk (als kanker wordt geconstateerd: vaak operatie, chemo en/of bestralingen). En dan ben je er dus met een thermografie vaak eerder bij!
Thermografie is pijnloos en er komt geen straling aan te pas. Het zelfde geldt voor echografie. Mammografie kan pijnlijk zijn vanwege de druk op de borsten; bovendien wordt hierbij röntgenstraling gebruikt.
Thermografie is geschikt voor alle vrouwen met volwassen borsten. Aanbevolen wordt te beginnen vanaf 30 jaar. Wachten op de oproep van het RIVM voor een mammografie (die elke Nederlandse vrouw krijgt bij 50 jaar) is ook om díé reden veel minder preventief; het kan zelfs al erg laat zijn. Dit geldt zeker ook voor echografie, alle vrouwen met dicht borstklierweefsel kunnen beter een echogram laten maken dan een mammogram. In het artikel over borstonderzoek met echografie lees je ook waarom borstonderzoek met mammografie niet doeltreffend is voor vrouwen met dicht borstklier weefsel. Voor thermografie en echografie maakt dit niet uit.
Thermografie is ook geschikt voor vrouwen na een mastectomie om het weefsel/litteken in de gaten te houden. Mammografie is immers niet meer mogelijk.
Mammografie kent ongeveer 30% vals-positieve uitslagen. Dat wil zeggen dat er een knobbel wordt gevonden (en behandeld) die nooit tot klachten geleid zou hebben. Thermografie kent het verschijnsel vals-positief niet. Als iemand met een verhoogd niveau van zorg doorgestuurd wordt voor (liefst) een echogram, dan kan het zijn dat er niets gevonden wordt; fase 4 is dan dus nog (lang) niet bereikt. Thermisch gezien is er echter wel degelijk een veranderende fysiologie en zijn er mogelijk ontstekingen of gestagneerd lymfesysteem dat aangepakt moeten worden. Mammografie kent ook vals-negatieve uitslagen. Dat lees je ook in het artikel over borstonderzoek met echografie. Vrouwen met dense breasts krijgen na het bevolkingsonderzoek een brief dat er geen aanwijzingen zijn voor borstkanker, terwijl dat door het dichte borstweefsel helemaal niet te zien is. Dan is thermografie of echografie juist weer geschikt.
Mammografie kan niet gedaan worden bij jonge vrouwen en bij vrouwen met veel overgewicht. Die hebben namelijk over het algemeen dicht borstklierweefsel, waardoor bij deze vrouwen 50% van de echte kankers gemist wordt. (Door het dichte weefsel zijn deze eenvoudigweg niet te zien op het mammogram.) Thermografie en echografie hebben geen enkel probleem met dicht borstklierweefsel; de foto’s zijn net zo betrouwbaar.